Në vitin 2024, më shumë njerëz votuan në më shumë zgjedhje në më shumë vende se në çdo vit tjetër në historinë njerëzore. Jo të gjitha zgjedhjet ishin të lira dhe të ndershme, por zgjedhjet kombëtare domethënëse u mbajtën në disa nga vendet më të mëdha të botës (p.sh., Brazil, Indi, Indonezi, Meksikë, SHBA) si dhe në vende të rëndësishme rajonale si Afrika e Jugut, Franca, Tajvani dhe Mbretëria e Bashkuar.
Ishte një vit i madh atëherë për politikën dhe partitë politike. Fatkeqësisht, një nga shenjat dalluese të vitit në shumë prej atyre vendeve ishte polarizimi i hidhur në të cilin njerëzit rregullisht fyenin dhe madje dënonin qeniet e tjera njerëzore për shkak të dallimeve politike. Dhe kjo u nxit nga industria e zemërimit të mediave sociale ku shumë postime dhe klikime duket se nxisin zemërimin dhe dehumanizimin e njerëzve të tjerë.
Kjo është rezultat i disa prirjeve natyrore. Njerëzit priren të kërkojnë përfshirje dhe solidaritet; ne duam të jemi pjesë e një grupi. Dhe një herë në një grup, ne priremi ta dyfishojmë atë identitet dhe mund të tundohemi të mos i trajtojmë shumë mirë të huajt. Kjo duket se është veçanërisht e vërtetë në grupet politike ku ne mund të bindemi se kemi qëndrimin e duhur politik për . . . ju e quani atë: vaksinat, aborti, ndryshimet klimatike, imigracioni, etj. Dhe nëse dikush nuk ndan këto pozicione politike, ata jo vetëm që e kanë gabim, por ndoshta janë një person i tmerrshëm dhe ne duhet të jemi të zemëruar me ata dhe partinë e tyre.
Kjo nuk është një situatë inkurajuese për jetën fetare. Si DUHET të veprojnë të krishterët në një kohë si kjo? Çfarë qasjeje ndaj politikës DUHET të kemi? Ka disa ide të dobishme dhe interesante në historinë e jetës së Zotit, siç përshkruhet në një libër të fundit, "The After Party", nga Curtis Chang, et al.
Ne priremi të mos mendojmë shumë për politikën kur lexojmë Dhiatën e Re, por Jezusi u rrit në një mjedis shumë politik. Siç e dimë nga historia e Krishtlindjeve tek Luka (shih Luka 2), Perandoria Romake kontrollonte zonën dhe e kishte bërë këtë për disa dekada. Ky fakt i thjeshtë gjeopolitik ngjyrosi çdo aspekt të jetës në atë zonë – veçanërisht politikën.
Rreth kohës së lindjes së Zotit, një sërë rebelimesh dhe politikash romake tronditën zonën. Një prej tyre ishte ngritja e një lëvizjeje të quajtur Zealotët, anëtarët e së cilës donin të hiqnin qafe pushtimin romak. Ata udhëhoqën një revoltë taksash dhe dogjën shtëpitë e taksambledhësve përpara se ushtria romake t'i shtypte ato. Ata udhëhiqeshin nga një njeri i quajtur Juda, Juda i Galilesë - pjesa e tokës së Izraelit ku Jezusi do të rritej. Pra, ka të ngjarë që Zoti është rritur në një zonë të mbushur me ndjenja anti-romake. Por kishte edhe hebrenj që punonin me romakët: Herodët midis elitës dhe taksambledhësit, të cilët shiheshin nga shumë hebrenj të tjerë si tradhtarë.
Kishte edhe përçarje politike midis vetë hebrenjve. Farisenjtë dhe saducenjtë ishin partitë rivale fetare-politike të asaj kohe; saducenjtë prireshin të ishin aristokratë elitarë dhe ishin të kënaqur me status quo-në nën Romë, ndërsa farisenjtë prireshin t'i rezistonin pushtimit. Ashtu si në kohën tonë, ka pasur shumë tension dhe zemërim mes atyre grupeve apo partive kundërshtare.
Jezusi ishte një enigmë. Ai dukej se i donte partitë (jo, jo partitë politike, partitë aktuale argëtuese). Mendoni për të gjitha historitë rreth pjesëmarrjes së tij në darka dhe dasma, duke ftuar njerëz dhe duke pranuar ftesa. Aq sa kritikët e quajtën atë "grykës dhe pijanec" (Mateu 11:19).
Këto festa argëtuese ngritën pyetje politike dhe i bënë njerëzit të pyesin se në anën e kujt ishte ai. Ndonjëherë ai pranonte ftesa nga farisenjtë (Luka 7:36; 14:1) por edhe vizituan taksambledhësit (Luka 19:7). Farisenjtë i pyetën dishepujt pse hante me taksambledhësit (Marku 2:16).
Rrethi shoqëror i Jezusit i ngatërroi gjithashtu njerëzit. Vini re se si paraqiten 12 apostujt në Ungjij (shih Mateu 10 dhe Luka 6): “Simoni, i quajtur Pjetër, dhe Andrea, vëllai i tij; Jakobi, bir i Zebedeut dhe Gjoni, vëllai i tij; Filipi dhe Bartolomeu; Thomai dhe Mateu taksambledhësi; Jakobi i Birit të Alfeut dhe Tadeut; Simon Zeloti dhe Judë Iskarioti që e tradhtuan.”
Disa janë prezantuar vetëm me emër; disa nga identiteti i tyre familjar, por dy në mënyrë eksplicite nga vendi i tyre në mosmarrëveshjet politike partiake të asaj kohe: taksambledhës (që punonte për pushtuesit romakë) dhe zelltë (kundërshtuar dhunshëm ndaj pushtimit). Jezusi me qëllim dhe në mënyrë eksplicite përfshin njerëz nga të gjitha anët e ndarjeve ekzistuese politike. Ai madje ishte mik me samaritanët dhe centurionët.
Për shkak të kësaj, Jezui u përball me sprova politike. Në Mateu 16, erdhën farisenjtë dhe saducenjtë për ta vënë në provë, duke i kërkuar një shenjë nga qielli. Ato palë nuk u pajtuan për shumë gjëra, por ranë dakord se duhej ta kapnin Jezusin - për ta detyruar atë të identifikohej në mosmarrëveshjet politike të asaj kohe. Ata donin ta testonin Jezusin sepse disa nga shenjat/mrekullitë e Tij të mëparshme kishin qenë politikisht të paqarta:
Nga njëra anë, kohët që ai ushqeu pesëmijë dhe më vonë katërmijë, sugjeronin ngritjen e një ushtrie rebelimi kundër Romës, duke fituar besnikëri nëpërmjet ushqimit. Madje, ungjilli i Markut rrëfen se turma është ndarë në grupe dhe sheshe prej qindra e pesëdhjetësh (Marku 6:39-40). Kjo duhet të jetë dukur shumë premtuese për zealotët dhe farisenjtë që shpresonin për një revoltë ushtarake, por kërcënuese për status quo-në që preferonin taksambledhësit dhe saducenjtë.
Por më pas, pas të dy këtyre piknikëve të mëdhenj, Jezusi i largoi turmat dhe u largua (Marku 6:45; 8:9), duke sugjeruar se ai nuk ishte një ushtarak, por një udhëheqës fetar. Pra, Zelotët do të ishin zhgënjyer dhe taksambledhësit do të ishin lehtësuar.
Me pak fjalë, Zoti refuzoi të bënte testet. Mësimet e tij gjithmonë shkonin përtej mosmarrëveshjeve politike dhe i thërrisnin njerëzit të shikonin marrëdhëniet e tyre me njerëzit e tjerë. Kur iu drejtua një auditori në Galile në Predikimin në Mal, ai tha: "Ju keni dëgjuar se u tha: "Duaje të afërmin tënd dhe urreje armikun tënd". Por unë ju them, duajini armiqtë tuaj, bekoni ata që ju mallkojnë, bëni mirë me ata që ju urrejnë dhe lutuni për ata që ju keqtrajtojnë dhe ju përndjekin”Mateu 5:43-44).
Imagjinoni sa e vështirë do të ishte për atë që duhet të ketë qenë një turmë kryesisht pro Zealot, Galilease të dëgjonte se duhet t'i donin armiqtë që po i shtypnin. Ndoshta edhe më e vështirë sesa mund të jetë për amerikanët t'u thuhet se duhet ta duan Donald Trump ose Joe Biden.
Çfarë mund të distilojmë nga kjo? Ne ende mund të kemi grupet, identitetet dhe besimet tona. Ne mund të angazhohemi në dialog të gjallë rreth mënyrave të mira dhe të këqija për t'i bërë gjërat. Por ne nuk mund ta përjashtojmë veten nga vlerat shpirtërore se si të angazhohemi dhe të lidhemi me qeniet e tjera njerëzore. Mund të jetë e vështirë të kapërcejmë identitetet tona të grupit politik/social dhe pakënaqësitë politike që pasojnë, por formula e përshkruar në Providenca Hyjnore 94 është e thjeshtë:
“Të duam të afërmin tonë si veten, thjesht nuk do të thotë të sillesh në mënyrë të pandershme ose të padrejtë me njerëzit, të mos ushqesh urrejtje ose të digjesh me hak kundër tyre, të mos flasësh keq për ta ose të shpif për ta, të mos kryesh kurorëshkelje me bashkëshortet e tyre dhe të mos bësh asgjë të kësaj natyre për të. ato. A mund të mos shohë dikush që njerëzit që bëjnë gjëra të tilla nuk e duan fqinjin e tyre si veten e tyre? Megjithatë, njerëzit që nuk bëjnë gjëra të tilla sepse janë edhe të këqij për të afërmin e tyre dhe që mëkatojnë kundër Perëndisë, e trajtojnë fqinjin e tyre me ndershmëri, drejtësi, përzemërsi dhe besnikëri.”
Ky pasazh gjithashtu duket i rëndësishëm:
Kur mungon bamirësia, njerëzit nuk shohin asgjë tek fqinji i tyre përveç të keqes. Nëse shohin ndonjë gjë të mirë tek personi, ata ose e hedhin poshtë atë ose i bëjnë një interpretim të keq. Ata duan të shqyrtojnë dhe gjykojnë të gjithë dhe nuk dëshirojnë asgjë më shumë se të gjejnë të keqen, të prirur vazhdimisht për të dënuar, ndëshkuar dhe munduar.
Njerëzit e qeverisur nga bamirësia veprojnë në një mënyrë krejtësisht të ndryshme. Ata vështirë se e vërejnë të keqen te një tjetër, por i kushtojnë vëmendje çdo gjëje të mirë dhe të vërtetë në person. Kur gjejnë ndonjë gjë të keqe ose të rreme, i japin një interpretim të mirë. Kjo është një karakteristikë e të gjithë engjëjve - një që ata e marrin nga Zoti, i cili e kthen çdo të keqe drejt së mirës (Arcana Coelestia 1079:2).
