Препознавање на Месијата

---

1. И дојдоа фарисеите и садукеите, искушувајќи, Го замолија да им покаже знак од небото.

2. А Тој им одговори: „Кога е вечер, велите: спокојство, зашто небото е црвено;

3. А наутро, денес [ќе биде] зимска бура, зашто небото е црвено, мрачно. Лицемери! ти навистина знаеш да го распознаеш лицето на небото, но знаците на времето не можеш да ги [распознаеш].

4. Зло и прељубно поколение бара знак, и нема да му се даде знак, освен знакот на пророкот Јона.” И оставајќи ги, отиде.

---

Во претходната епизода, Исус нахранил четири илјади луѓе со седум лебови и неколку риби. Тоа чудо се случило на еден планински врв во земјата на незнабошците. Сега, како што започнува оваа следна епизода, Исус се вратил во земјата на Израел. Поставката е на западниот брег на Галилејското Море во областа Магдала. Тука верските водачи повторно се соочуваат со Исус. Овој пат тие бараат од Него „знак од небото“ (16:1). Тие или не се свесни за чудата што ги правел Исус, или не се убедени.

Ова прикажува нешто што може да се случи во секој од нас. Ние или забораваме или не сме свесни за чудесните начини на кои Бог ја менува нашата состојба, издигнувајќи нè од тага и очај, дури и без да ги промениме нашите надворешни околности. А сепак, и ние можеме да останеме несвесни или неубедени во чудесната способност на Господа да го обнови нашиот ум и да ги оживее нашите души.

Свесен дека верските водачи сè уште се обидуваат да Го омаловажат, Исус вели: „Кога ќе дојде вечер, велите: ‚Времето ќе биде мирно, зашто небото е црвено'. А наутро велите: „Денес ќе има невреме, зашто небото е црвено и мрачно“. Лицемери. Вие навистина знаете да го протолкувате лицето на небото, но не можете да ги толкувате знаците на времето“ (16:2-3).

Со овие зборови, Исус сугерира дека овие верски водачи се способни точно да го предвидат времето, но не се во состојба да ја разберат духовната реалност. Предвиден од пророците и претскажан во нивните свети списи, Месијата дошол и сега стоел среде нив, но тие не можеле да го видат тоа. Овој долгоочекуван настан, далеку позначаен од која било временска прогноза, сега се случува пред нивните очи. А сепак, како што рече Исус во претходното поглавје, тие се „слепи водачи на слепите“ (15:14). Со други зборови, тие одбиваат да го видат она што не сакаат да го видат. Во овој случај, нивната себична желба да останат на власт ги спречува да сфатат дека Исус, кој стои пред нив, е исполнување на древното пророштво.

Ситуацијата не е за разлика од нашата. Впиени во материјалистички грижи за нашата иднина, ги проучуваме временските прогнози, политичките трендови и предвидувањата на берзата, несвесни за многуте чуда што се случуваат во сегашниот момент. Во овој поглед, ние сме како верските водачи кои се вешти во предвидувањето на времето, но не можат да го гледаат Исус како ветениот Месија. Нивната неспособност да го видат минатото на нивната самоправедност ги заслепила за божествената вистина што стои пред нив. Ние, исто така, понекогаш сме слепи за чудесните начини на кои Господ нè води од момент во момент, давајќи ни што да размислуваме и што да чувствуваме додека инспирира благородни постапки. Според зборовите на светото писмо, ова тајно водство се нарекува „нашиот секојдневен леб“.

Овие повеќе внатрешни знаци на Божјото дело не се она што го бараат верските водачи. Тие сакаат надворешни знаци, знаци на голема моќ, знаци дека Исус е навистина испратен од небото. А сепак, Исус веќе направил бројни чуда. Меѓутоа, верските водачи побрзаа да ги минимизираат, да ги намалат и да ги објаснат тие чуда. На пример, кога Исус истерал демони, верските водачи тврделе дека Неговата моќ да го стори тоа е од ѓаволот (види 9:34 и 12:24). Со други зборови, бидејќи верските водачи веќе биле решени да го уништат Исус, тој не може ништо повеќе да направи за нив. Ниту еден знак нема да ги убеди дека Исус е навистина Месијата.

Згора на тоа, спротивно на божествената наредба е да се убеди личност со сила. Додека надворешните знаци и чуда можат привремено да принудат верување, Бог не присилува никого. Секој од нас се чува во слобода за да може слободно да избере да го отфрли или прифати Исус. И ние Го прифаќаме кога живееме според Неговите учења, верувајќи дека само Тој може да ни даде моќ да го правиме тоа. Ако го направиме ова, сигурно ќе се случат внатрешни чуда. Каменото срце може да стане срце од месо. Како што е напишано во хебрејските списи: „Ќе ти дадам ново срце и ќе внесам нов дух во тебе; Ќе го отстранам од тебе твоето камено срце и ќе ти дадам срце од месо“ (Езекил 36:26). ¹

Во тој процес стануваме сè повеќе поврзани со Господ. Овој процес се нарекува регенерација. Тоа е свесно положување на нашиот стар живот, за да можеме да се преродиме во нов живот. Нема друг начин, и не постои надворешен „знак“ што може да ни ја докаже оваа внатрешна реалност. Како што вели Исус: „Злобно и прељубно поколение бара знак. Но нема да му се даде никаков знак освен знакот на пророкот Јона“ (16:4). ²

Како што споменавме претходно, „знакот на пророкот Јона“ е нашето индивидуално искуство на регенерација додека се стремиме да живееме според учењата на нашата религија (види 12:39). До степен до кој го правиме тоа, почнуваме да забележуваме суптилни, но значајни промени во нашиот карактер - промени кои можат да ги доживеат само оние кои се трудат да ја живеат својата религија. ³

Како што растеме од детството, до детството, до зрелоста, постепените промени во нашиот физички изглед се забележуваат само со текот на времето. Во меѓувреме, многуте промени што се случуваат во нашиот внатрешен, духовен карактер се помалку видливи. Овие промени во карактерот се однесуваат на промените во нашето разбирање и промените во нашите наклонетости како што стануваме помудри и пољубезни. Сè додека продолжуваме да учиме и да истраеме во примената на она што го учиме во животот, нашиот духовен карактер може да продолжи да расте во сета вечност. ⁴

На патот, има прекрасни знаци дека се случува напредок. Некои од нив може да вклучуваат зголемена желба да се научи вистината и да се примени во нечиј живот, зголемена чувствителност кон потребите на другите, простувачки став, трпеливост, растечка леснотија во признавањето грешки, поголема длабочина на задоволство, омекнат срце, растечка способност да ја согледаме добрината кај другите, чести изрази на благодарност и зголемена способност да ги прифатиме резултатите без разлика дали се во наша корист или не. Ова, и уште многу други, се „знаците на пророкот Јона“ (16:4).

Во крајна анализа, религијата не е нешто што само треба да се верува - таа мора да се живее. Ако чекаме да се докаже неговата валидност на некој друг начин, на пример, со чекање на надворешни чуда, залудно ќе чекаме. Ако верските водачи навистина ја практикуваа својата религија, живеејќи според духот на Божјиот закон, а не само според словото на законот, тие ќе ги имаа сите знаци што им беа потребни. Преку живеење длабоко духовен живот, верските водачи би еволуирале до точка каде што би го препознале Исус како Месија.

Но, тоа не беше случај. Тие не би - и затоа не можеле - да гледаат надвор од нивните предрасуди и предрасуди. Како резултат на тоа, имало многу малку што Исус можел да направи за нив. Така, „Тој ги остави и замина“ (16:4). ⁵

Практична примена

Во најголем дел, работата на Господа на регенерација продолжува во нас тајно, надвор од нашата свесна свест. И покрај тоа, ни се дадени погледи на придобивките што ги направивме на патот. Кога ќе се соочите со разочарување, одложување, загуба или неуспех, колку време ви е потребно да се опоравите? Како практична примена, забележете како реагирате кога работите не се случуваат толку брзо колку што сакате, или кога сте прекинувани или кога вашите планови се вознемирени. Прво, забележете и одолејте се на старите модели на поплаки, критики и обвинувања. Потоа, изберете да одговорите на нови начини - односно на начини кои одразуваат повисоки мисли и повеќе добронамерни наклонетост. Додека продолжувате да ја практикувате оваа духовна дисциплина, верувајќи дека Господ е со вас, забележи како вашето трпение продолжува да расте и колку брзо можете да се издигнете над вознемирувачките околности. Овие мали воскреснувања се „знаците на пророкот Јона“ што се случуваат во вас. ⁶

Повеќе од доволно

---

5. А кога дојдоа Неговите ученици на другата страна, заборавија да земат леб.

6. А Исус им рече: „Видете и чувајте се од квасецот на фарисеите и на садукеите!

7. А тие размислуваа во себе, велејќи: „[Тоа е] затоа што не зеле леб“.

8. А Исус, знаејќи, им рече: „Зошто размислувате во себе, маловерни, зашто не зеле леб?

9. Уште не размислувате, ниту се сеќавате на петте лебови од петте илјади и колку кошеви зедовте?

10. Ниту седумте лебови од четирите илјади, и колку кошеви зедовте?

---

По Неговото заминување од верските водачи, Исус и Неговите ученици го преминуваат морето и патуваат во оддалечена област во близина на Цезареја Филипи, околу дваесет и пет милји северно од Галилејското Море. Кога пристигнуваат на оваа нова локација, учениците сфаќаат дека заборавиле да земат леб. Како одговор, Исус вели: „Внимавајте и чувајте се од квасецот на фарисеите и садукеите“ (16:6). Збунети од зборовите на Исус, учениците размислуваат: „Ова е затоа што заборавивме да земеме леб“ (16:7). Знаејќи ги нивните мисли, Исус вели: „О, маловерни, зошто мислиш дека немаш леб? (16:8).

Потоа, Исус ги потсетува на двете претходни чуда поврзани со лебот. Како што вели Исус: „Сè уште не разбирате? Не се сеќаваш ли на петте леба за пет илјади и колку кошници собравте? Или седумте лебови за четири илјади, и колку кошници собравте? (16:9-10).

Поентата на Исус е едноставна. Наместо да бидат луѓе со „мала вера“, тие треба да бидат луѓе со голема вера. Односно, тие треба да бидат мажи кои се сеќаваат на сето она што Исус го направи за нив, на сето она што Исус може да го направи за нив и на сето она што Исус ќе го направи за нив. Да можеа да го направат ова, немаше да се грижат за недостиг од леб.

Подлабоко, физичкиот леб одговара на духовната храна, особено на љубовта што непрестајно тече од Бога. Затоа, сè додека живееме според Господовите учења, никогаш нема да ни снема леб - т.е. никогаш нема да ни снема Божјата љубов и мудрост. Тоа е затоа што понудата е бескрајно повеќе од она што можеме да го искористиме, како што е претставено со преостанатите фрагменти во корпите. ⁷

Ова е исто така она што се мисли во Господовата молитва кога велиме: „Дај ни го овој ден нашиот секојдневен леб“ (6:11). Во духовна смисла, овие зборови се скромна молба Господ да не исполни со што да размислуваме и што да чувствуваме во секој момент, дури и сега, и во вечноста. ⁸

Практична примена

Кога учениците сфатиле дека заборавиле да донесат леб, Исус го искористил тоа како можност да научи подлабока лекција за потпирање на Него. Потсетувајќи ги учениците на двете претходни чуда за време на кои Тој обезбеди доволно леб за да нахрани илјадници луѓе, Исус ги уверуваше дека немаат за што да се грижат се додека е присутен. Случајот е сличен за секој од нас. Има моменти кога може да се чувствуваме како да сме останале без љубов и сочувство. Можеби некоја тешка ситуација не истегна до крај и не можеме да покажеме повеќе љубов. Ова е време да се потсетиме дека Божјата љубов е секогаш достапна во изобилство. Тој ни дава што да размислуваме и што да чувствуваме секој момент. Затоа, како практична примена, бидете свесни за оние моменти кога ви се чини дека сте снемало трпение, снемало толеранција и сочувство. Можеби си кажувате нешто како: „Не можам повеќе да го правам ова“ или „Ова навистина ми ги напаѓа нервите“ или „Го достигнав мојот лимит. Ништо не остана.” Не подлегнувајте на овие негативни мисли. Наместо тоа, запомнете дека Господ е присутен за да обезбеди онолку љубов и мудрост колку што ви треба. Молете се Неговата љубов да влезе во вашето срце, знаејќи дека Тој е способен да обезбеди сè што ви треба и повеќе.

Квасецот на фарисеите и садукеите

---

11. Како не мислиш дека не ти реков за лебот, пазете се од квасецот на фарисеите и садукеите?

12. Тогаш разбраа дека Тој не рече дека треба да се чуваат од квасецот леб, туку од учењето на фарисеите и садукеите.

---

Токму во овој момент Исус им кажува на учениците дека не зборува за физички леб. Како што вели Исус: „Како не разбирате дека не ви зборував за леб, туку да се чувате од квасецот на фарисеите и садукеите? (16:11). Тогаш тие го разбираат подлабокото значење на зборовите на Исус. Како што пишуваше: „Тогаш разбраа дека Тој не им кажува да се чуваат од квасецот што се користи за леб, туку од учењето на фарисеите и садукеите“ (16:12).

Кога Исус ги предупредува своите ученици да се чуваат од квасецот на фарисеите и садукеите, тој мисли на лажните учења и религиозни практики кои преовладувале во тоа време. На пример, луѓето биле научени да веруваат дека нивните гревови можат да се простат само преку храмски жртви. Ова опфати широк спектар на приноси, вклучително и жртва на бикови, волови, кози, овци и гулаби. Најпознат пример е приказната за жртвено јагне врз кое биле ставени гревовите на луѓето пред да биде истеран во дивината. Овој настан, познат како Ден на помирувањето, или Јом Кипур, се сметаше за најсвет настан во годината (види Левити 16:8-10).

Меѓутоа, Исус дошол да поучи дека вистинската жртва е откажување од негативни ставови, оставање зад себе лажни верувања, отпуштање од желбите кои предизвикуваат зависност и напуштање на деструктивното однесување. Во Божјото царство што доаѓа, тоа би биле облиците на вистинска жртва. Во тоа царство гревовите можеа да се простат само со нивно идентификување, признавање, молитва за моќ да се одврати од нив и започнување нов живот. Пророкот Михеј се осврна на тоа кога рече: „Тој ти покажа, човече, што е добро. И што бара Господ од вас? Да постапуваш праведно, да сакаш милост и да одиш понизно со својот Бог“ (Михеј 6:8). ⁹

Фарисеите и садукеите исто така учеле дека одмаздата и одмаздата имаат свое место во човечките работи. Сè додека висината и тежината на одмаздата не го надминуваат првобитниот прекршок, луѓето имаа право да се одмаздат. Како што е напишано во хебрејските списи: „Човекот што го повредува својот ближен треба да биде повреден на ист начин: скршена коска за скршена коска, око за око, заб за заб. Како што го повреди другиот, истото мора да му се нанесе“ (Левити 24:20).

Меѓутоа, Исус дошол да поучи многу поинаква порака. Како што рече кога ја одржа Проповедта на гората, „Сте слушнале дека било речено: ‚Око за око, заб за заб'. Но, јас ви велам, не се спротивставувајте на злобниот човек. Ако некој ви удри шамар по десниот образ, свртете му го и другиот образ... Сакајте ги своите непријатели, благословувајте ги оние што ве проколнуваат, правете им добро на оние што ве мразат и молете се за оние што ве навредуваат и ве прогонуваат“ (5:38-39; 44).

Како што објаснивме во петтото поглавје, „вртењето на образот“ е нешто што го правиме внатрешно кога нашите верувања се нападнати. Иако овие напади можат да дојдат преку други луѓе, тие исто така можат да дојдат и преку невидени духовни сили кои се трудат да ја уништат нашата вера во Бог и да ја поткопаат нашата доверба во моќта на Неговата вистина. Затоа, секогаш кога ќе го свртиме образот внатрешно, остануваме цврсти во она што знаеме дека е вистина.

Во такви моменти, знаеме дека ниту еден збор изговорен, шепнат или инсинуиран не може да нѐ повреди или да ни ја уништи вера. Сè додека не дозволиме злото да не вовлече во борбата, ние сме под Божја заштита. Сè додека остануваме во Господовата добрина и вистина, злото не може да ни нанесе никаква духовна штета. Затоа, не треба да му се спротивставуваме. ¹⁰

Третото лажно учење, сè уште распространето денес, е идејата дека ако сме послушни на Божјите заповеди, Тој ќе ги благослови нашите животи со материјален успех, без разлика дали тоа е физичко здравје, голем имот или победа над нашите непријатели. Понекогаш се нарекува „евангелие за просперитет“, оваа идеја се заснова на строго буквално толкување на Библијата. Како што е напишано во хебрејските списи: „Ако одите по Моите заповеди и ги почитувате Моите заповеди и ги извршувате, ќе ви дадам дожд во своето време, земјата ќе ги дава своите плодови, а дрвјата свој плод... Ќе јадете леб до крај и ќе живеете безбедно во земјата... Ќе ги гониш твоите непријатели и тие ќе паднат од меч пред тебе“ (Левити 26:3-4; 5-8).

Кога се сфаќаат буквално, учењата како ова служат за поддршка на идејата дека богатството и доброто здравје се знаци на Божјиот благослов и одобрување, додека сиромаштијата и болеста се знаци на Божјото проклетство и осуда. Но, Исус дошол да поучи поинаква порака. Како што рече во Својата проповед на гората, „Тој го изгрева Неговото сонце на злите и на добрите, и праќа дожд на праведните и на неправедните“ (5:45).

Со други зборови, Бог ги сака сите подеднакво и подеднакво. Неговата љубов, претставена со сонцето, е достапна за секого во секое време, без разлика дали се добри или лоши. А Неговата вистина е подеднакво достапна за сите, иако дождот паѓа и врз праведните и врз неправедните. Ако не ја примаме Божјата љубов и вистина, тоа е затоа што сме се оддалечиле од Бога, а не затоа што Бог се оддалечил од нас. Ако избереме да живееме живот спротивен на Неговата волја - т.е. живот кој не е во состојба да го прими она што Бог постојано сака да ни го даде - не можеме да ги добиеме вистинските небесни благослови. Овие благослови не се за богатство, победа над природните непријатели или физички просперитет. Наместо тоа, тие се за богатството на духовната вистина, победата над духовните непријатели и мирот што доаѓа кога имаме доверба во Бог.

Ова се само неколку од лажните учења на фарисеите и садукеите. Можеме да ги споменеме и нивните лажни учења за Божјиот гнев, нивната грижа за словото на законот, а не за неговиот дух, идејата дека тие се избран народ додека сите други биле презирни и нивното инсистирање дека Исус е опасен радикал. отколку самиот Месија. Сите овие, и многу повеќе, беа меѓу лажните учења на фарисеите и садукеите.

Освен нивните лажни учења, Исус имал многу да каже и за арогантните, презирни ставови на верските водачи. Кога се пожалиле дека учениците на Исус не си ги миеле рацете пред да јадат, Исус ги нарекол лицемери кои го фалат Бога со своите усни додека нивното срце е далеку од Него (види 15:8). Исус потоа додал: „Не го осквернува човекот она што влегува во устата, туку она што излегува од устата. Ова е она што го осквернува човекот“ (15:11).

Овие безвременски предупредувања не се само за верските водачи, ниту се само за Исусовите ученици. Тие се за секого. Тоа е затоа што верските водачи претставуваат ставови и однесувања во кои сите можеме да паднеме. Секогаш кога се чувствуваме како се лизгаме во презир кон другите, се чувствуваме на некој начин супериорни или веруваме дека другите треба да размислуваат на начинот на кој ние го правиме и да се однесуваме на начин на кој ние ги сметаме за праведни, ние исто така се препуштаме на „квасецот на фарисеите и садукеите .“ Овој „квас“ од кој Исус ни кажува „да се чуваме“ може тајно да нè исполни со доверба во себе, а не со доверба во Бог, да нè надуе со чувства на гордост и да нè заведе да мислиме дека сме се издигнале над другите.

Тогаш, во суштина, Исус не им зборувал на своите ученици за физички леб. Напротив, Тој зборуваше за погрешните учења и арогантните ставови на фарисеите и садукеите. Ако учениците ги следат учењата и ставовите на фарисеите и садукеите, од кои сите се „квасирани“ од ароганција и презир, тие за жал би биле заведени. ¹¹

Практична примена

Исусовото предупредување за квасецот на фарисеите и садукеите не е предупредување за физичкиот леб. Наместо тоа, тоа е предупредување за лажни верувања. Ова вклучува лажни доктрини за природата на Бога, погрешни учења за значењето на материјалниот просперитет и погрешни идеи за тоа како се простуваат гревовите. Подлабоко, ние исто така треба да ги земеме предвид пеколните влијанија што се слеваат во нашите умови за да го искриват начинот на кој ги гледаме работите. На пример, овие пеколни влијанија би можеле да се обидат да не задржат да се задржиме на еден негативен детал наместо да ја земеме големата слика. Тие би можеле да запомнат грешка што сме ја направиле во минатото и да направат да изгледа како една грешка да го дефинирала целиот наш живот. Тие би можеле да искористат еден аргумент или еден погрешно изговорен збор и да го разнесат непропорционално, претворајќи го од помала грешка во голема катастрофа. Како квасец, лошо сеќавање, лажна идеја, грижа или страв може да се прошири низ нашиот ум. Тоа може да стане опсесија која одзема се што го расипува целиот леб. Овие расипувачки влијанија можат да предизвикаат оправдувања и рационализации кои не држат затворени во гнев, или презир или самосожалување. Затоа, како практична примена, внимавајте на овој вид квасец. Забележете како една мисла, ако е дозволена да влезе, може да го расипе целиот леб — односно да го наполни целиот твој ум со лажни идеи и негативни емоции. Како противотров, земете го при срце Исусовото предупредување: „Пазете се од квасецот на фарисеите и садукеите“.

Петарова исповед на верата

---

13. А Исус, кога дојде во бреговите на Кесарија Филипи, ги молеше Своите ученици, велејќи: „Кој велат луѓето дека сум Јас, Синот Човечки?

14. А тие рекоа: „Некои [речат] Јован Крстител; и некои Илија; а други Еремија или еден од пророците“.

15. Тој им рече: „А кој велите дека сум јас?

16. А Симон Петар одговори и рече: „Ти си Христос, Синот на живиот Бог!

17. А Исус му одговори: „Среќен си Симон Варјона, зашто не ти открија крв и тело, туку Мојот Татко, Кој е на небесата.

18. И јас исто така ти велам дека ти си Петар, и на оваа карпа ќе ја изградам Мојата црква и портите на пеколот нема да ја надвладеат.

19. И ќе ти ги дадам клучевите на царството небесно, и сè што ќе врзеш на земјата, ќе биде врзано и на небесата; и сè што ќе отвориш на земјата, ќе биде разврзано и на небото.”

20. Потоа им заповеда на Своите ученици да не кажуваат никому дека Тој е Исус Христос.

---

Во претходната епизода, Исус ги предупредил Своите ученици да внимаваат на квасецот на фарисеите и садукеите. Рековме дека овој квас ги претставува лажните учења, практики и ставови на верските водачи. Сепак, треба да се забележи дека квасецот може да биде корисен. Тоа е затоа што иницира процес на ферментација преку кој нечистотиите се одвојуваат и исфрлаат. Како што лебот расте низ овој процес, така и ние можеме да се искачиме на повисоки нивоа. Како што рече Исус претходно во ова евангелие, „Царството небесно е како квас што го зеде една жена и го скри во три мери брашно додека не се накваси“ (13:33).

Во тоа време, ние истакнавме дека процесот на квасец одговара на она што се случува во нас во време на духовно искушение. Квасецот што жената го зеде и го сокри во три мери оброк го претставува прочистувањето на нашите наклонетости, мисли и постапки преку процесот на духовна ферментација. Бидејќи не постои обнова без искушение, овој процес на ферментација е витална фаза во нашиот духовен развој. ¹²

Меѓутоа, за да триумфираме во борбите на искушението, треба да знаеме дека овие борби доаѓаат, дека не можат да се избегнат и дека постојат духовни вистини за справување со нив. Од сите вистини што се достапни за успешно поминување низ овие времиња на духовни искушенија, една вистина, пред сè, е неопходна. Оваа следна епизода е за оваа основна вистина. ¹³

Како што започнува оваа епизода, Исус и Неговите ученици се во подножјето на планината Хермон, во регионот на Цезареја Филипи. Таму Исус им рече на Своите ученици: „Кој велат луѓето дека сум Јас, Синот Човечки? (16:13). Известувајќи го она што го слушнале другите, тие одговараат: „Едни велат Јован Крстител, некои Илија, а други Еремија или еден од пророците“ (16:14). Ова се, се разбира, гласини - мислењата на другите, озборувањата и гласините што се вртеа наоколу во тоа време. И така, Исус вели: „Но, кој велите дека сум јас? (16:15).

Без ниту еден момент, Петар вели: „Ти си Христос, Синот на живиот Бог“ (16:16).

Преку овие зборови, Петар признава дека Исус е, навистина, долгоочекуваниот Месија, ветениот за кој зборуваат пророците. Како што е напишано во хебрејските списи: „Небесниот Бог ќе подигне царство кое никогаш нема да биде уништено... Ќе ги уништи сите други царства, и самото ќе трае вечно“ (Даниил 2:44). Во буквална смисла, овие зборови се однесуваат на доаѓањето на голем и моќен крал кој ќе го води својот народ до победа над сите природни непријатели. Овој долгоочекуван настан беше наречен „доаѓање на Месијата“.

Насловот „Месија“ е хебрејски термин што значи „помазаник“. Општо земено, се однесува на тоа да биде благословен од Бог со посебен дар или повик, како кога се вели дека некое лице е „помазано“ да проповеда, да лекува или да води. Во библиски времиња, кралевите биле помазани со масло при нивното крунисување за да симболизираат дека нивната инаугурација не е од луѓе, туку од Бога. На грчки, терминот за „помазаникот“ е Христос [χριστός], што значи „Христос“. Затоа, кога Петар вели: „Ти си Христос“, тоа се однесува на Исус како ветениот Месија, „помазаникот“, кој ќе биде владетел на сите народи и на сите царства — Царот на царевите.

Кога Петар вели дека Исус е Христос, Синот на живиот Бог, Исус дава силна потврда за тоа што Петар го признал. Исус вели: „Благословен си, Симон Вар-Јона, зашто тоа не ти го откри телото и крвта, туку Мојот Татко, Кој е на небесата“ (16:17). Бидејќи Петар добро одговори, Исус вели: „Ти си Петар, и на оваа карпа ќе ја изградам мојата црква и портите на пеколот нема да ја надвладеат“ (16:18).

Во суштина, Исус вели дека признавањето на Неговата божественост е камен-темелник на кој ќе почиваат сите други вистини. Тоа е „карпата“ на која ќе се изгради сè друго од верата. За Петар, и за секој од нас, ова е основното учење што треба да го имаме на ум додека поминуваме низ нашите сопствени борби на искушенија. Тоа е да се има жива вера во божественоста на Исус Христос. ¹⁴

Кога Исус ја завршил Проповедта на гората, Тој се осврнал и на оваа голема вистина, но бил помалку конкретен за тоа што значи таа. Тоа беше приказна за еден човек кој ја изгради својата куќа на карпа. Како што рече Исус во тоа време: „Дождот падна, дојдоа поплави и ветровите дуваа и удираа во таа куќа; и не падна, зашто беше основан на карпа“ (7:25).

Сега, додека Исус ги подготвува Своите ученици за борби со искушенија, Тој открива повеќе информации за природата на карпата на која ќе треба да застанат учениците додека се подготвуваат да се одбранат од квасецот на фарисеите и садукеите. Оваа карпа е признание дека Исус е „Христос, Синот на живиот Бог“. Толку моќна е оваа вистина што „портите на адот нема да ја надвладеат“ (16:18).

Меѓутоа, треба да се забележи дека иако Петар го нарекува Исус Христос, Синот на живиот Бог, тој не вели дека Исус е Самиот Бог. Засега тоа е доволно. Исус му кажува на Петар дека ова првично разбирање ќе ја отвори вратата за уште подлабоки вистини, бидејќи тоа е клучот за царството небесно. Како што вели Исус: „Ќе ви ги дадам клучевите од царството небесно, и што и да сврзете на земјата, ќе биде врзано и на небото, а што и да отворите на земјата, ќе биде разврзано и на небото“ (16:19).

Иако овој пасус честопати се сфаќа дека значи дека Петар буквално ќе може да ги отвори и затвори рајските порти, постои подлабоко, поуниверзално значење. Не се работи за тоа што Петар стои пред она што некои го нарекуваат „бисерни порти“ и одлучува дали да нè прими на рајот или не. Наместо тоа, станува збор за духовните вистини што ни се дадени во Словото Господово. Секогаш кога овие вистини се земаат во умот, се сакаат и живеат, тие стануваат „клучеви“ кои ја затвораат вратата на пеколот - не дозволувајќи ништо зло или лажно да влезе во нашиот ум.

Во исто време, овие клучеви можат исто така да ја отворат вратата кон рајот, дозволувајќи да протече сè што е добро и вистинито. Се што е штетно за нашиот дух ќе биде „врзано“; и се што е животно за нашиот дух ќе биде „изгубено“. А „клучот од клучевите“, карпата на вистината на која стојат сите други вистини, е исповедањето дека Исус е „Христос, Синот на живиот Бог“. ¹⁵

Практична примена

Ова е првпат Исус да им се открие на своите ученици како „Христос, Синот на живиот Бог“. Иако самиот Исус не ја кажал оваа изјава, тој ја потврдува исповедта на Петар велејќи му: „Ова не ти го открија телото и крвта, туку Мојот Татко на небесата“. Со други зборови, има некои работи кои го надминуваат видот на човечкото размислување кое се заснова само на доказите на сетилата. Тоа се работите што може да ни ги открие само „нашиот Отец небесен“. Ова се однесува на видот на откровението што ја надминува доктрината на фарисеите и садукеите. Затоа, како практична примена, разгледајте ја разликата помеѓу гледањето на Исус како обичен човек, како фарисеите и садукеите, и како „Христос, Синот на живиот Бог“, како што тоа го прави Петар. Дозволете идејата за Божественоста на Исус да влијае на начинот на кој ги читате Неговите зборови и гледате на Неговите постапки. До степен до кој ја признавате Божественоста на Исус, Неговите зборови ќе добијат зголемена моќ во вашиот живот. Како што е напишано во хебрејските списи: „Тој го испрати Своето Слово и ги исцели и ги избави од пропаст“ (Псалми 107:20). Исто така, „Твоите зборови ми станаа радост и задоволство на моето срце“ (Еремија 15:16).

Крстниот пат

---

21. Оттогаш Исус почна да им покажува на Своите ученици дека мора да оди во Ерусалим и да претрпи многу работи од старешините, првосвештениците и книжниците, да биде убиен и да воскресне на третиот ден.

22. А Петар, зедејќи Го, почна да Го укорува, велејќи: „Слави се Господи; тоа нема да биде за тебе.”

23. Но, свртувајќи се и му рече на Петар: „Бегај од Мене, сатано; ти си Мене навреда, зашто не си мудар во она што е од Бога, туку во она што е човечко“.

24. Тогаш Исус им рече на Своите ученици: „Ако некој сака да оди по Мене, нека се одрече од себе, нека го земе својот крст и нека оди по Мене.

25. Зашто, кој сака да ја спаси својата душа, ќе ја загуби, но кој ќе ја загуби душата своја заради Мене, ќе ја најде.

26. Што ќе даде човекот во замена за својата душа?

27. Зашто Синот Човечки ќе дојде во славата на Својот Отец, со Неговите ангели; и тогаш ќе му даде на секого според неговото дело.

28. Амин, ви велам, има некои што стојат овде, кои нема да вкусат смрт додека не го видат Синот Човечки како доаѓа во Своето царство.

---

Исус постојано ги подготвувал своите ученици за неизбежните искушенија што ќе ги претрпат. Во оваа следна епизода, Тој почнува отворено да зборува за Своите сопствени искушенија и страдањата што Самиот треба да ги поднесе. Како што е напишано: „Оттогаш Исус почна да им покажува на Своите ученици дека мора да оди во Ерусалим и да претрпи многу нешта… и да биде убиен… и да воскресне на третиот ден“ (16:21).

Петар не го сфаќа тоа добро. Иако Тој е првиот од учениците што ја признал Исусовата божественост, тој не може да поднесе помисла дека Исус мора да страда и да умре. Затоа, Петар извикува: „Далеку од Тебе, Господи; ова никогаш нема да ти се случи“ (16:22).

Како и другите ученици, Петар негува надеж дека Исус наскоро ќе стане нивен голем шампион и ќе ги доведе до победа над сите нивни природни непријатели. Тие со нетрпение го очекуваа денот кога Исус ќе се постави за нивен вистински цар, долгоочекуваниот Месија кој ќе го избави својот народ и ќе биде владетел на сите народи. Можеби им било познато пророштвото запишано во Даниел. Како што е напишано: „Во моето видение ноќе погледнав, и пред мене имаше еден како син човечки, кој доаѓа со небесните облаци…. И му беше дадена власт и слава и царство, за да Му служат сите народи, народи и јазици. Неговото владеење е вечно и вечно, и неговото царство никогаш нема да биде уништено“ (Даниил 7:13-14).

Лесно е да се замисли дека Петар можеби размислува за земни наместо небесни награди. Би било природно за него да има високи очекувања за ова ново и славно царство, со Исус како цар. Во најмала рака, тоа би било крај на римското владеење и нов почеток за народот на Израел. Можеби дури и има посебно место за Петар во новото царство.

Но, ова е за погрешно да се разбере вистинската цел на животот на Исус на земјата. Вистинската цел на Исусовата мисија е да ги победи и покори духовните непријатели, а не природните. На крајот на краиштата, евангелието започнува со пророштвото: „Тој ќе го спаси Својот народ од нивните гревови “ - не од нивните физички угнетувачи (види 1:21).

Ова е нов и поинаков вид на спасение, сосема различно од она што се очекувало од Месијата. Овој вид на спасение може да се постигне само преку искусувањето на Исусовите борби против секое зло што некогаш би можело да го нападне човештвото. Да се негира неопходноста од овој процес, да се мисли дека постои некој друг, полесен начин, значи да се негира самата цел на Господовото доаѓање. Значи, кога Петар му вели на Исус: „Ова нема да ти се случи, Господи“, тоа е еднакво на отфрлање на овој суштински процес. Затоа, Исус му вели на Петар: „Тргни зад мене, сатано. Ти си Мене навреда, зашто не се сеќаваш на Божјите работи, туку на човечкото“ (16:23).

Природно е да се претпочита лесен, без напор начин. Но, без духовни искушенија и борби, нема духовен раст. Ова понекогаш се нарекува „Патот на крстот“. И за Исус и за Неговите следбеници, духовното искушение би било неизбежно. Затоа, Исус вели: „Ако некој сака да оди по Мене, нека се одрече од себе, нека го земе својот крст и нека оди по Мене. Зашто, кој сака да го спаси својот живот, ќе го загуби, а кој ќе го загуби својот живот заради Мене, ќе го најде. Зашто, каква корист има човек ако го добие целиот свет, а ја загуби сопствената душа? Или што ќе даде човек во замена за својата душа? (16:24-26). ¹⁶

Колку и да е непријатна или непожелна оваа вест, тоа е токму она што учениците треба да го слушнат во овој момент од нивниот духовен развој. Исус многу јасно им дава до знаење дека не смее да се избегнува искушението. Треба да запомниме, Петар го направи првиот чекор за да стане вистински христијанин. Тој призна дека Исус е Христос, Синот на живиот Бог. Но, ако сака ова исповедање на верата да го направи жива реалност, отсега мора да се стреми кон небесни, а не само земни награди. Тој дури мора да биде подготвен да ја остави својата стара волја пред да добие нов тестамент. Ова е подлабокото значење на зборовите на Исус: „Кој сака да го спаси својот живот, ќе го загуби, а кој ќе го загуби својот живот заради Мене, ќе го најде“ (16:25). ¹⁷

Исус потоа додава големо ветување заедно со уверувањето дека Неговото царство доаѓа наскоро. Тој вели: „Зашто Синот Човечки ќе дојде во славата на Својот Татко со Своите ангели, и тогаш ќе го награди секого според неговите дела. Вистина, ви велам, тука стојат некои кои нема да вкусат смрт додека не го видат Синот Човечки како доаѓа во Своето царство“ (16:27-28).

На учениците, кои буквално ги разбираат овие зборови, Исус изгледа како да им вели дека ќе го воспостави Своето физичко царство и дека тоа ќе се случи за време на нивниот живот. Со други зборови, пред да умрат, или дури и да „вкусат смрт“, Исус ќе го воспостави Своето ново царство. Но, Исус зборува за нешто многу повнатрешно. Тој зборува за тоа како може да се воспостави небесното царство во секој од нас, дури и сега пред да вкусиме физичка смрт.

Воспоставувањето на тоа царство започнува со одлука да ја искористиме нашата од Бога дадена способност да го подигнеме нашиот ум над само природниот степен на нашиот живот за да можеме да ги разбереме законите на духовната реалност. Оваа способност, која е всадена во секого од создавањето, ни овозможува да ги отвориме нашите духовни очи за да можеме да ја видиме и разбереме божествената вистина во нашиот живот.

Секогаш кога ја користиме оваа способност, подигајќи го нашето разбирање над материјалните грижи, доаѓаме до ново разбирање. Ние ги гледаме сите работи во светлото на вишата вистина. Токму за оваа внатрешна глетка зборува Исус кога вели: „Тука стојат некои кои нема да вкусат смрт додека не го видат Синот Човечки како доаѓа во Своето царство“ (16:28). ¹⁸

Практична примена

Исусовото ветување дека некои луѓе нема да ја „вкусат смртта“ додека не го видат како доаѓа во Неговото царство, изгледа значи дека тој многу наскоро ќе го воспостави Своето земно царство. Со други зборови, ова ќе се случи во текот на нивниот животен век. Разбрано подлабоко, тоа значи дека Исус го поставува Своето царство токму сега, во секој од нас. Затоа, како практична примена, направете простор за воспоставување на тоа царство во вашето срце. Започнете со учење на законите на тоа царство како што се учи во Словото. Тогаш живејте според тие закони со тоа што ќе дозволите Божјата волја да се изврши во вас и да дејствува преку вас. Како помош за да му помогнете на Господ да го воспостави Неговото царство во вас, медитирајте за зборовите што Тој им ги дал на своите ученици кога ги научил како да се молат. Фокусирајте се особено на зборовите: „Да дојде царството твое, нека биде волјата Твоја“ (6:10).

അടിക്കുറിപ്പുകൾ:

401. And the sun became black as sackcloth of hair, and the moon became as blood, signifies that all the good of love was separated, and thence all the truth of faith falsified. This is evident from the signification of "sun" as being in the highest sense the Lord in respect to Divine love, and thence with man the good of love to the Lord from the Lord (of which presently); also from the signification of "black as sackcloth of hair," as being separated; "black" is predicated of thick darkness, thus of what does not appear from any light. It is said "as sackcloth of hair," because it means the sensual of man, which is the lowest of the natural, and is thus round about the interiors, in which it induces thick darkness. Man has two minds, a spiritual and a natural; the spiritual mind thinks and perceives from the light of heaven, but the natural mind thinks and perceives from the light of the world; from the latter, man has a light that is called natural light [lumen]. This natural mind is what is called the natural man, but the spiritual mind is what is called the spiritual man. As the natural mind is below or outside of the spiritual mind it is also round about it, for it enwraps it on every side; therefore it is called "sackcloth of hair" or "hairy;" for when the spiritual mind, which is the higher and interior mind, is closed, then the natural mind, which is the lower and exterior, is in thick darkness in respect to all things of heaven and the church; for all the light that the natural mind has, and that constitutes its intelligence, is from the light of his spiritual mind, and this light is the light of heaven. The sensual, which is the ultimate of the natural, is also in the light of heaven like something hairy; from this it is that "hair" signifies the ultimate of the natural man, which is the sensual (See Arcana Coelestia n. 3301, 5247, 5569-5573). These things have been said that it may be known why it is that "the sun became black as sackcloth of hair."

[2] The above is evident also from the signification of the "moon" as being spiritual truth, which is called the truth of faith (of which presently); also from the signification of "became as blood," as being that truth was falsified; for "blood" in the genuine sense signifies Divine truth, and in the contrary sense, violence offered to Divine truth, thus Divine truth falsified (that this is the signification of "blood" in the Word, see above, n. 329; this makes clear what "the moon became as blood" signifies. "The sun" signifies the Lord in respect to Divine love, and thus with man the good of love to the Lord from the Lord, and "the moon" signifies spiritual truth, because the Lord in the heaven of celestial angels appears as a sun, and in the heaven of spiritual angels as a moon. His appearing as a sun is from His Divine love, for Divine love appears as a fire, from which angels in the heavens have their heat; consequently celestial and spiritual "fire" means in the Word, love. The Lord's appearing as a moon is from the light that is from that sun, for the moon derives her light [lumen] from that sun, and light in heaven is Divine truth, consequently "light" in the Word signifies Divine truth. (But of the Sun and the Moon in the Heavens, and the Heat and Light Therefrom, see what is shown in the work on Heaven and Hell (116-125, 126-140)

[3] That in the Word "sun" signifies the Lord in respect to Divine love, and with man the good of love to the Lord, and the "moon" signifies the Lord in respect to Divine truth spiritual, is evident from the following passages. In Matthew:

When Jesus was transfigured before Peter, James, and John, His face did shine as the sun, and His garments became as light (Matthew 17:1-2).

Because the Lord was then seen in His Divine, He appeared in respect to His face "as the sun," and in respect to His garments "as the light," because the face corresponds to love, and "garments" correspond to truths; and "His face did shine as the sun" because Divine love was in Him, and "His garments became as light" because Divine truth was from Him; for the light in Heaven is Divine truth proceeding from the Lord as a sun. (That "the face" in reference to the Lord means love and every good, see Arcana Coelestia 5585, 9306, 9546, 9888; and that "garments" in reference to the Lord signify Divine truth, see above, n. 64, 195.) In like manner the Lord appears in heaven before the angels when He presents Himself before them, but He then appears out of the sun. He was therefore seen in like manner by John when he was in the spirit, as appears in Revelation, where it is said that:

The face of the Son of man was seen as the sun shineth in his power (Revelation 1:16).

It was evidently the Lord who was seen (See above, n. 63).

[4] Likewise when the Lord was seen by John as an angel, respecting which we read:

And I saw a strong angel coming down out of heaven, encompassed with a cloud, and a rainbow about his head, and his face was as the sun (Revelation 10:1);

for "angels" in the Word in its spiritual sense do not mean angels, but something Divine from the Lord, since the Divine that appears from them is not theirs, but the Lord's with them. So, too, the Divine truth they speak, which is full of wisdom, they do not speak from themselves, but from the Lord, for they have been men, and men have all wisdom and intelligence from the Lord. This makes clear that in the Word "angel" means the Lord, who also then appeared as a sun. (That in the Word, "angel" means something Divine from the Lord, see Arcana Coelestia 1925, 2821, 3039, 4085, 6280, 8192; that this is why in the Word angels are called gods, n. 4295, 4402, 7268, 7873, 8301, 8192.)

[5] So, too, when the church was represented as a woman, the sun also then appeared around her; which is thus described in Revelation:

A great sign was seen in heaven; a woman encompassed with the sun, and the moon under her feet, and upon her head a crown of twelve stars (Revelation 12:1).

That "the woman" here signifies the church will be seen in the explanation that will be given in what follows. (That "woman" signifies the church, see Arcana Coelestia 252, 253, 749, 770.) And because the church is from the Lord she was seen encompassed with the sun. What is signified by "the moon under her feet, and upon her head a crown of twelve stars," will also be shown in that explanation.

[6] It is therefore said by David:

The God of Israel said, the Rock of Israel spoke to me, As the light of the morning, when the sun riseth, a morning without clouds, from the brightness after rain (2 Samuel 23:3-4

"The God of Israel" and "Rock of Israel" here mean the Lord in relation to the church, and in relation to Divine truth therein, "the God of Israel" in relation to the church, and "Rock of Israel" in relation to Divine truth therein; and as the Lord is the sun of the angelic heaven, and the Divine truth proceeding from Him is the light of that heaven, therefore it is said of the Divine which He spoke, which is Divine truth, that it is "as the light of the morning when the sun riseth;" because this is pure, and proceeds from His Divine love, it is added, "a morning without clouds, from brightness after rain," for the brightness of the light, or of Divine truth proceeding from Him, is from Divine love; "after rain" signifies after communication and reception, for its brightness is then with angels and men to whom it is communicated and by whom it is received. (That "the Rock of Israel," and "the Stone of Israel," mean the Lord in relation to Divine truth, see Arcana Coelestia 6426, 8581, 10580; and that "light" is Divine truth proceeding from the Lord as a sun, thus out of His Divine love, see in the work on Heaven and Hell 126-140.)

[7] In like manner it is said of those who love Jehovah, in the book of Judges:

Let them that love Him be as the going forth of the sun in his might (Judges 5:31).

That in the Word "Jehovah" means the Lord in relation to the Divine good of the Divine love may be seen in the Arcana Coelestia 1736, 2921, 3035, 5041, 6303, 6281, 8864, 9315, 9373, 10146). Of those who love Him it is said, "as the going forth of the sun in his might," which signifies the Lord's Divine love in them. Of such it is also said that "they shall shine as the sun," in Matthew:

The righteous shall shine as the sun in the kingdom of My ¹ Father (Matthew 13:43).

In the Word those are called "righteous" who love the Lord, that is, from love do His commandments; and in respect to their faces they shine with an effulgence like that of the sun, because the Lord's Divine love is communicated to them and received by them, whereby the Lord is in their midst, that is, in their interiors, which manifest themselves in the face. (That those who are in good of love to the Lord are called "righteous," see above, n. 204)

[8] In David:

His seed shall be to eternity, and His throne as the sun before Me. It shall be established as the moon to eternity, and as a faithful witness in the clouds (Psalms 89:36-37).

This is said of the Lord, and of His heaven and church, for by "David," who is here treated of in the sense of the letter, is meant the Lord (See above, n. 205); "his seed which shall be to eternity" signifies Divine truth, and also those who receive it; "his throne as the sun before Me" signifies the heaven and church of the Lord, which are in celestial good, which is the good of love; "the throne established as the moon to eternity" signifies the heaven and the church that are in spiritual good, which is Divine truth; "a faithful witness in the clouds" signifies the Word in the sense of the letter, which is called "a witness" because it witnesses, "clouds" meaning the sense of the letter of the Word.

[9] In the same:

They shall fear Thee with the sun and before the moon, a generation of generations. In His days shall the righteous flourish; and much peace till the moon be no more. His name shall be to eternity; before the sun shall He have the name of Son; and all nations shall be blessed in Him (Psalms 72:5, 7, 17).

This, too, is said of the Lord, for this whole Psalm treats of Him; and as the Lord appears in heaven to those who are in His celestial kingdom as a sun, and to those who are in His spiritual kingdom as a moon, it is said "they shall fear Thee with the sun and before the moon, a generation of generations;" "in that day the righteous shall flourish, and much peace till the moon be no more," signifies that those who are in love to the Lord will be in truths from that good, for with those who are in the celestial kingdom, that is, in love to the Lord, truths are implanted; those are called "righteous" who are in the good of love, and "peace" is predicated of that good. But that it may be known how this is to be understood, "till the moon be no more," it shall be told. The light proceeding from the Lord as a sun differs from the light proceeding from the Lord as a moon in the heavens, as the light of the sun in the world by day differs from the light of the moon in the world by night; the intelligence of those who are in the light of the sun of heaven differs in like manner from the intelligence of those who are in the light of the moon there; wherefore those who are in the light of the sun there are in pure Divine truth; but those who are in the light of the moon there are not in pure Divine truth, for they are in many falsities, which they have derived from the sense of the letter of the Word not understood, and yet these falsities appear to them as truths. From this it can be seen that "till the moon be no more" signifies till there no longer exists with them falsity appearing as truth, but pure truth which makes one with the good of love. It must be known however, that the falsities of those who are in the light of the moon in the heavens are falsities in which there is no evil, and that such falsities, therefore, are accepted by the Lord as if they were truths (respecting these falsities, see in The Doctrine of the New Jerusalem 21). This, therefore, is what is signified by "till the moon be no more," that is, with those who are meant by "the righteous in whom there is much peace." But in the highest sense, by these words the Lord in relation to His Divine Human, that this shall be the Divine good of the Divine love, is meant, therefore it is also added, "before the sun He shall have the name of Son," "Son" meaning the Lord's Divine Human. And as "nations" mean all who are in good, or who receive the good of love from the Lord, it is said, "and all nations shall be blessed in Him." (That "nations" signify those who are in good, and "peoples" those who are in truths, may be seen above, n. 331.)

[10] In Isaiah:

There shall be upon every high mountain and upon every lofty hill streams, rivulets of waters, in the day of the great slaughter, when the towers shall fall. And the light of the moon shall be as the light of the sun, and the light of the sun shall be sevenfold, as the light of seven days (Isaiah 30:25-26).

This is said of the Last Judgment, which is meant by "the day of great slaughter, when the towers shall fall," "the towers that shall fall" meaning those who are in evils and in falsities therefrom, in particular, those who are in the love of ruling by means of the holy things of the church (See in the work on The Last Judgment 56, 58). That to those who are in love to the Lord and in charity towards the neighbor it shall then be given to understand truths, is signified by "there shall be upon every high mountain and upon every lofty hill streams, rivulets of waters." Those "upon a high mountain" mean those who are in the good of love to the Lord, "high mountain" signifying that good; those "upon the lofty hill" mean those who are in the good of charity towards the neighbor, "hill" signifying that good; "streams, rivulets of water" signify intelligence from truths. That there shall then be truth in the Lord's spiritual kingdom, as before there was truth in the celestial kingdom, and that the truth in the celestial kingdom shall then become the good of love is meant by "the light of the moon shall be as the light of the sun, and the light of the sun shall be sevenfold, as the light of seven days;" for "light" means Divine truth proceeding from the Lord, "the light of the moon" Divine truth in the spiritual kingdom, and "the light of the sun" Divine truth in the celestial kingdom; "sevenfold" signifies full and perfect, and truth is full and perfect when it becomes good, or good in form. It can be seen that this means, not the sun and moon on the earth, but the sun and moon in the heavens. It is to be known that when a last judgment is being effected the Lord appears in the heavens in much greater effulgence and splendor than at other times, and this because the angels there must be more powerfully defended; for lower things, with which the exteriors of the angels have communication, are then in a state of disturbance. Therefore, as the Last Judgment is here treated of, it is said, "the light of the moon shall be as the light of the sun, and the light of the sun shall be sevenfold, as the light of seven days;" and therefore it is also said that "there shall be streams, rivulets of waters, upon every high mountain, and upon every lofty hill," which signifies abundant intelligence with those who are upon the higher mountains and higher hills, for on the lower mountains and hills is where the judgment then takes place. (That the Lord appears to those who are in His celestial kingdom as a sun, and to those who are in his spiritual kingdom as a moon, see in the work on Heaven and Hell 116-125; and that the light from these is Divine truth, n. 127-140)

[11] In the same:

Thy sun shall no more go down, and thy moon shall not withdraw; for Jehovah shall be unto thee for a light of eternity, and the days of thy mourning shall be fulfilled (Isaiah 60:20).

This treats of the Lord, and of the new heaven and new earth, that is, of the church to be established by Him. That to those in that church the good of love to the Lord and the good of charity towards the neighbor should not perish is meant by "thy sun shall no more go down, and thy moon shall not withdraw;" for to those who are in the good of love to the Lord He appears as a sun, and to those who are in truths from the good of charity towards the neighbor He appears as a moon; so "thy sun" signifies the good of love to the Lord, and "thy moon" the good of charity, which, in its essence, is truth from good. That they shall continue to eternity in truths from the good of love, and in truths from the good of charity is meant by "Jehovah shall be unto thee for a light of eternity, and the days of thy mourning shall be fulfilled," "the light of eternity" is predicated of those who are in the good of love to the Lord, and "fulfilling the days of mourning" of those who are in the good of charity towards the neighbor, or in truths from good; for with those who were of the ancient churches, "mourning" represented grief on account of the loss or destruction of truth and good; "fulfilled" signifies ended, thus that they shall be in truths from good. From this the signification of "the sun became as sackcloth of hair, and the moon became as blood," can be seen, namely, that the good of love to the Lord was separated, and thus truth was falsified.

[12] Nearly the same is signified in the following passages. In Isaiah:

Behold the day of Jehovah cometh, cruel with indignation and the glow of anger, to lay the earth waste; and He shall destroy its sinners out of it. For the stars of the heavens and the constellations thereof do not shine with their light; the sun is darkened in its rising, and the moon maketh not her light to be bright. I will visit evil upon the world, and upon the wicked their iniquity (Isaiah 13:9-11).

"The day of Jehovah, cruel with indignation and the glow of anger," signifies the day of the Last Judgment; "the stars of the heavens and the constellations thereof do not shine with their light, the sun is darkened in its rising, and the moon maketh not her light to be bright," signifies that the knowledges of good and truth have perished, as well as the good of love to the Lord, and the good of charity towards the neighbor, and thence the truth that is called the truth of faith; for "stars" signify the knowledges of good, "constellations" the knowledges of truth, "the sun" the good of love to the Lord, and "the moon" the good of charity towards the neighbor, which, in its essence, is truth from good, and is called the truth of faith. The sun is said "to be darkened in its rising," and the moon "not to make her light to be bright;" not that the sun and moon in the angelic heavens are darkened, for the sun there is always in its effulgence, and the moon in its splendor; but before those who are in evils and in falsities therefrom, goods and truths are thus obscured; it is therefore according to the appearance that it is so said, for those who are in evils and in falsities therefrom turn themselves away from the good of love and charity, consequently from the Lord, and then they will nothing but evil and think nothing but falsity, and those who will and think no other, see nothing but thick darkness and darkness in such things as pertain to heaven and the church. Because such are meant by those with whom "the sun is darkened, and the moon maketh not her light to be bright," it is said, "to lay the earth waste, and He shall destroy its sinners out of it," and afterwards, "I will visit evil upon the world, and upon the wicked their iniquity," "earth" and "world" signifying the church, "laying it waste" signifying that there is no longer any good, and "visiting evil upon the world, and upon the wicked their iniquity," signifying the Last Judgment.

[13] In Ezekiel:

When I shall extinguish thee I will cover the heavens and make the stars thereof black; I will cover the sun with a cloud, and the moon shall not make her light to shine; all the luminaries of light in the heavens will I make black over thee, and I will give darkness upon thy land (Ezekiel 32:7-8).

This is said of Pharaoh king of Egypt, by whom is here signified the natural man separate from the spiritual; which when it is separated is wholly in thick darkness and in darkness in regard to all things of heaven and the church, and so far as it is separated denies them; for the natural man sees nothing in such things from itself, but only through the spiritual man from the Lord, since the natural man is in the heat and light of the world, while the spiritual man is in the heat and light of heaven. From this it is clear what is meant by the particulars here, namely, "When I extinguish thee I will cover the heavens" signifies the interiors, which are in the light of heaven; "I will make the stars thereof black" signifies the knowledges of good and truth; "I will cover the sun with a cloud" signifies the good of love to the Lord; "the moon shall not make her light to shine" signifies the good of charity towards the neighbor and the truth of faith therefrom; "all the luminaries of light will I make black over thee" signifies all truths; and "I will give darkness upon thy land" signifies falsities.

[14] In Joel:

The day of Jehovah cometh. A day of darkness and of thick darkness, a day of cloud and obscurity. Before Him the earth trembleth, the sun and the moon were black, and the stars withdrew their brightness (Joel 2:1-2, 10).

In the same:

The sun shall be turned into darkness, and the moon into blood, before the great and terrible day of Jehovah cometh (Joel 2:31).

In the same:

The day of Jehovah is near in the valley cut off. The sun and the moon were made black, and the stars withdrew their brightness (Joel 3:14-15).

In the Gospels:

Immediately after the affliction of those days the sun shall be darkened, and the moon shall not give her light, and the stars shall fall from heaven (Matthew 24:29; Mark 13:24-25).

In Revelation:

The fourth angel sounded, and the third part of the sun was smitten, and the third part of the moon, and the third part of the stars; and the third part of them was darkened, and the day shone not for the third part of it, and the night likewise (Revelation 8:12).

In another place:

Out of the pit of the abyss there went up a smoke as the smoke of a great furnace; and the sun was darkened and the air by the smoke (Revelation 9:2).

It is clear from what has been said above, that in these passages "the sun and moon made black and darkened" means that there was no longer any good or any truth; therefore they are not further explained.

[15] Because such things are signified by "the sun darkened," therefore the sun was darkened when the Lord was upon the cross, because He was entirely rejected by the church that then was with the Jews, who were consequently in dense darkness, or in falsities. This is thus described in Luke:

At the sixth hour darkness came over all the land until the ninth hour, for the sun was darkened (Luke 23:44-45).

This was done as a sign and token that the Lord was denied, and that thence there was no good nor truth with those who were of the church; for with them all signs from the heavens represented and signified such things as are of the church, because the church with them was a representative church, or consisted of such things in externals as represented and thus signified the internal things of the church. That "darkness came over all the land" signified that with those who were of the church there was nothing except the falsities of evil, "all the land" meaning all the church, and "darkness" signifying falsities; that it continued for three hours, namely, "from the sixth to the ninth hour," signifies that there remained mere falsity, and no truth whatever, for "three" signifies full, whole, and entirely, and "six" and "nine" signify all things in the complex, here falsities and evils; and because there were falsities and evils with them, from the Lord's having been denied, therefore it is said, "and darkness came, and the sun was darkened;" "the sun" that was obscured, meaning the Lord, who is said to be "obscured" when falsities so prevail in the church that He is not acknowledged, and evils so prevail that He is crucified. (That each and every thing related in the Word concerning the Lord's passion is significative may be seen above, n. 64, 83, 195 c at the end.)

[16] In Micah:

Jehovah said against the prophets that cause the people to err, It shall be night unto you for vision; and darkness shall be to you for divination; and the sun shall go down over the prophets, and the day shall grow black over them (Micah 3:5-6).

What these words signify in the spiritual sense, may be seen above n. 372, where they are explained. In Amos:

It shall come to pass in that day, that I will cause the sun to set at noon, and I will darken the earth in a day of light (Amos 8:9).

This signifies that in the church, where the Word is from which it might be known what is good and true, there is nevertheless nothing but evil and falsity. "To cause the sun to set," and "to darken the earth" signify the evil of life, and the falsity of doctrine in the church; for "the rising of the sun" signifies the good of love, which is the good of the life, and "the setting of the sun" signifies the evil of love, which is the evil of the life; and "the darkening of the earth" signifies the consequent falsity of doctrine, "darkness" signifying falsities, and "the earth" the church; "at noon," and "in the day of light" signify when there might be the knowledges of good and truth, because they have the Word, "noon" signifying where there are the knowledges of good, and the "day of light" where there are the knowledges of truth. Such knowledges as are from the Word are meant, because it is the church where the Word is that is here treated of.

[17] In Habakkuk:

The mountains were moved; the overflowing of waters passed by. Sun and moon stood in their habitation; Thine arrows go forth in light, the lightning of Thy spear in brightness (Habakkuk 3:10-11).

This chapter treats of the Lord's coming and of the Last Judgment then accomplished by Him; "the mountains were moved, the overflowing of waters passed by" signifies that those who were in the love of self and the world were cast out by the falsities of evil into which they were let; "mountains" signifying the loves of self and the world, and "the overflowing of waters" to be let into falsities from those loves, "waters" meaning falsities, and "overflowing" to be let into them. That by those in that state genuine truths and goods are not seen, but instead of these, fatuous truths and goods, which in themselves are falsities and evils is signified by, "Thine arrows go forth in light, the lightning of Thy spear in brightness;" "arrows" or "lightnings" signifying fatuous truths, which in themselves are falsities, and "the lightning of the spear" signifying fatuous goods which in themselves are the evils of falsity. Moreover, such signs appear in the spiritual world, in the case of those who are in falsities from the loves of self and the world, when the Last Judgment takes place, and these are cast out.

[18] As in this prophecy it is said, "Sun and moon stood in their habitation," the significance of the sun's resting in Gibeon, and the moon in the valley of Aijalon shall also be explained, which is thus described in Joshua:

Then spoke Joshua to Jehovah, and he said in the eyes of Israel, Sun, rest thou in Gibeon; and thou, moon, in the valley of Aijalon; and the sun rested, and the moon stayed, until the nation was avenged upon its enemies. Is not this written upon the book of the Upright? And the sun stood in the midst of heaven, and hasted not to go down about a whole day (Jos. Joshua 10:12-13).

That the sun is said to have stood in Gibeon, and the moon in the valley of Aijalon, signifies that the church was altogether vastated in respect to all good and truth, for a battle was then going on against the king of Jerusalem and the kings of the Amorites; and "the king of Jerusalem" signifies the truth of the church wholly vastated by falsities, and "the kings of the Amorites" signify the good of the church vastated by evils; therefore those kings were smitten with hailstones, which signify the dire falsities of evil. It is said that the sun and the moon stood in their place, that is, before the sons of Israel, that they might see their enemies; but this, although it is told as history is a prophecy, as is evident from its being said, "Is not this written upon the book of the Upright?" which was a prophetical book from which this was taken; so it was from the same book that it was said, "Until the nation was avenged upon its enemies," and not, "Until the sons of Israel were avenged upon their enemies," the term "nation" being used prophetically. This is evident also from the fact that if this miracle had occurred altogether in this way, the whole nature of the world would have been inverted, which is not the case with the other miracles in the Word. That it might be known, therefore, that this was said prophetically, it is added, "Is not this written upon the book of the Upright?" And yet it is not to be doubted, that there was given to them a light out of heaven, a light in Gibeon like that of the sun, and a light in the valley of Aijalon like that of the moon.

[19] In Jeremiah:

She that hath borne seven shall languish, she shall breathe out her soul; her sun shall go down while it is yet day, it shall be ashamed and blush; and the remnant of them will I give to the sword before their enemies (Jeremiah 15:9).

"She that hath borne seven shall languish, she shall breathe out her soul," signifies that the church to which the Word is given and through it all truths, is about to perish; "to bear seven" meaning to be gifted with all the truths of the church (as in the first book of Samuel, 1 Samuel 2:5, see above, n. 257. "Her sun shall go down while it is yet day" signifies that the good of the church is about to perish, although the church has the Word, and might through the Word be in light; "it, namely, the sun, shall be ashamed and blush" signifies because good and truth are not received, but evil and falsity (as is evident also from the next quotation from Isaiah); "the remnant of them will I give to the sword before their enemies" signifies that all the remaining good and truth will perish through the falsity from evil; "remnant" meaning all that remains; "to be given to the sword" meaning to perish on account of falsities; "enemies" meaning evils.

[20] In Isaiah:

Jehovah will visit upon the host of the height in the height, and upon the Kings of the earth who are upon the earth. Then the moon shall blush, and the sun be ashamed (Isaiah 24:21, 23).

"To visit" signifies to destroy, because visitation precedes judgment, when those who are in evils and in falsities therefrom are destroyed; "the host of the height in the height" signifies all evils that are from the love of self, "host" signifying all evils; "the kings of the earth" falsities of every kind, and "the earth" the church. This makes clear the signification of "Jehovah will visit upon the host of the height in the height, and upon the kings of the earth who are upon the earth." It is said "upon the host of the height in the height" because those who are in the love of self seek in the spiritual world high places; "then the moon shall blush, and the sun be ashamed," signifies that there is no longer any reception of Divine truth and Divine good, "moon" and "sun" signifying the truth of faith and the good of love, and these are said "to blush and be ashamed" when they are no longer received, but falsity and evil are received in their place.

[21] In David:

Jehovah, who hath made the heavens by His intelligence, who hath spread out the earth upon the waters; who hath made great luminaries, the sun for rule by day, the moon and stars for rule by night: Who hath smitten Egypt in their firstborn, and hath brought out Israel from the midst of them (Psalms 136:5-11).

He who knows nothing of the spiritual sense of the Word must suppose that there is nothing involved in these words except what appears in the sense of the letter; and yet every particular involves such things as pertain to angelic wisdom, which are all celestial Divine and spiritual Divine things. This describes the new creation, or regeneration of the men of the church, of whom the church consists; "the heavens" which Jehovah hath made by His intelligence, signify the internal things of the men of the church, which, in one expression, are called the spiritual man, where intelligence has its seat, and where their heaven is; "the earth" which He hath spread out upon the waters, signifies the external of the church, which in one expression, is called the natural man; this is said to be "spread out upon the waters" because there the truths are by which man is regenerated, "waters" meaning truths; "the great luminaries, the sun, moon, and stars," signify the good of love, truth from that good, and the knowledges of good and truth, "the sun," the good of love, "the moon" truth from that good, and "the stars" the knowledges of good and truth. The sun is said to have been made "for rule by day," because "day" signifies the light of the spiritual man, for the spiritual man has illustration and perception from the good of love; the moon and the stars are said to have been made "for rule by night," because "night" signifies the light of the natural man, and its light, as compared with the light of the spiritual man, is like the light of night from the moon and the stars as compared with the light of day from the sun. Because this treats of the regeneration of the men of the church it follows, "who hath smitten Egypt in their firstborn, and hath brought out Israel from the midst of them;" "Egypt" signifying the natural man, such as it is by birth, namely, in mere falsities from evil; "their firstborn" mean primary things; the destruction of these while man is being regenerated is meant by "who hath smitten Egypt in their firstborn;" "Israel" signifies the spiritual man; and "to bring him out from the midst of them" signifies to open the spiritual man, and thus to regenerate; for the Lord regenerates the man of the church by dispersing the falsities from evils that are in the natural man, and by opening the spiritual man, and this is effected by the Lord by means of spiritual light, which is Divine truth.

[22] Like things are signified by these words in Genesis:

God made two great luminaries; the great luminary to rule by day, and the lesser luminary to rule by night, and the stars (Genesis 1:16).

For that chapter treats of the new creation, or the regeneration of the men of whom the Most Ancient Church consisted, and this is described in the sense of the letter, by the creation of heaven and earth. Like things are signified, too, by these words in Jeremiah:

Thus said the Lord Jehovih ² who giveth the sun for light by day, the statutes of the moon and stars for light by night (Jeremiah 31:35).

"The statutes of the moon and stars" signify all things that are done in the natural man according to the laws of order.

[23] In David:

Praise ye Jehovah, all His angels; praise ye Him, all His hosts; praise ye Him, sun and moon; praise Him, all ye stars of light; praise Him, ye heavens of heavens (Psalms 148:2-4).

"To praise Jehovah" signifies to worship Him; "angels" signify those who are in Divine truths from the good of love, for such are angels; "all the hosts" signify goods and truths in the whole complex; "sun and moon" signify the good of love and the truth from that good; "the stars of light" signify the knowledges of truth from good; "the heavens of heavens" signify goods and truths both internal and external; and as man worships the Lord from those things that are with him from the Lord, thus from the goods and truths that are with him, and as man is a man from these, therefore it is said to them, namely, to the sun, moon, and stars, which signify goods and truths, that they "shall praise," that is, worship, Jehovah. Who does not know that the sun, moon, and stars do not praise, that is, worship?

[24] In Moses:

Of Joseph he said, Blessed of Jehovah be His land, for the precious things of heaven, for the dew, and for the deep that lieth beneath, and for the precious things of the increase of the sun, and for the precious things of the produce of the months (Deuteronomy 33:13, 14).

This is said in the blessing of the sons of Israel by Moses; and because "Joseph" means the spiritual-celestial, who are those that are highest in the spiritual kingdom, and thus most closely communicate with those who are in the Lord's celestial kingdom, "His land" signifies that spiritual kingdom, likewise the church that consists of such; "the precious things of heaven, the dew, and the deep also that lieth beneath" signify things spiritual-celestial in the internal and the external man; "the precious things of the increase of the sun, and the precious things of the produce of the months," signify all things that proceed from the Lord's celestial kingdom, and all things that proceed from His spiritual kingdom, thus the goods and truths therefrom, "the sun" signifying the good of love to the Lord from the Lord which is the good that those have who are in the Lord's celestial kingdom, "its increase" signifying all things that proceed from it; "the produce of the months" signifies all things that proceed from the Lord's spiritual kingdom, "months" here signifying the like as "the moon," namely, truths from good, for the same word is used for both in the original. But this that has been said must seem obscure to one who knows nothing about the two kingdoms of heaven, the celestial and the spiritual, and about their conjunction by intermediates. (But respecting these kingdoms and the intermediates, see what is said in Heaven and Hell 20-28.)

[25] In Isaiah:

I will make thy suns a ruby, and thy gates of stones of carbuncles, and all thy border of stones of desire (Isaiah 54:12).

This is said of the nations outside of the church, from whom a new church was to be established by the Lord. "I will make thy suns a ruby" signifies that goods will be brilliant from the fire of love, "suns" here meaning the goods of love, and "the ruby" meaning a brilliance as from fire; "I will make thy gates of stones of carbuncles" signifies that truths will be resplendent from good, "gates" meaning introductory truths, in particular the doctrines that are from good, for all truths of doctrine that are genuine proceed from good, and are of good; and "stones of carbuncles" signify their brightness from good; in fact, all precious stones signify truths from good, and their color, brightness, and fire indicate the quality of the truth from good. "I will make all their border of stones of desire" signifies that true knowledges, which belong to the natural man, will be pleasant and enjoyable from good; for "border" has the same meaning as "foundation," and this means the natural man, for in the things in it the goods and truths of the spiritual man are terminated, and "stones of desire" mean truths pleasant and enjoyable from good; by these are meant the goods and truths of the Word which those who constitute the new church will have, and which will be such. That the "sun" signifies the good of love is evident, too, from their being called "suns," in the plural.

[26] In Job:

Was I glad because my means were great, and because my hand had found much? did I behold the light that it shone, and the moon that it walked in brightness? and hath my heart secretly misled itself, and my hand kissed my mouth? (Job 31:25-28).

These words mean in the spiritual sense that he had not acquired for himself intelligence from what was his own [ex proprio], and had taken no merit to himself for his intelligence, and had not gloried in it; for "Was I glad because my means were great, and because my hand had found much?" signifies, had he gloried over having intelligence, and having acquired it for himself from what was his own "means" signify the knowledges of good and truth, by which intelligence is gained; "and because my hand had found much" signifies to have acquired from what is one's own; "did I behold the light that it shone, and the moon that it walked in brightness" signifies to have spiritual truths, which constitute intelligence, "light" and the "moon" signifying spiritual truths; "hath my heart secretly misled itself, and my hand kissed my mouth?" signifies, have I therefore gloried inwardly, and have I claimed them to myself?

[27] In Matthew:

That ye may be sons of your Father who is in the heavens; who maketh His sun to rise on the evil and on the good, and sendeth rain on the just and on the unjust (Matthew 5:45).

This treats of charity towards the neighbor, as is evident from what there precedes and follows, and, in particular of the Jews, who accounted the Gentiles as enemies, and their own people as friends. That they ought to love the Gentiles the same as their own people the Lord makes clear by this comparison; but as all comparisons in the Word are from correspondences, and from that are significative, as other things are that are not said comparatively, so it is with this comparison; and "the Father in the heavens maketh His sun to rise on the evil and on the good, and sendeth rain on the just and on the unjust" signifies that the Lord flows in from heaven with the Divine good of love and with Divine truth, with those who are outside of the Jewish church as much as with those who are within it, "sun" also here signifying the good of love, and "rain" the Divine truth. "The evil and the unjust" signify in the internal sense those who were of the Jewish Church, since they did not receive; and "the good and the just" signify those who were outside of that church and did receive. In general, all the evil and the good, and the just and the unjust, are here meant, for the Lord flows in with good and truth equally with all, but all do not receive equally.

[28] Because "the sun" signifies the Lord in relation to Divine love, He is called "the Sun of righteousness (in Malachi 4:2); and "a Sun and Shield" (in David, Psalms 84:11). Because "the sun" signifies the good of love to the Lord with man, "from the rising of the sun unto its going down" signifies all who are in the good of love to the Lord, from the first to the last; "from the rising of the sun" meaning from the first, and "unto the going down of the sun" meaning to the last, as in the following passages. In Malachi:

From the rising of the sun even unto its going down is My name great among the nations (Malachi 1:11).

In David:

From the rising of the sun unto its going down the name of Jehovah is to be praised (Psalms 113:3).

In the same:

God, Jehovah God speaketh, and shall call the earth from the rising of the sun unto its going down (Psalms 50:1).

In Isaiah:

That they may know from the rising of the sun, and from its going down, that there is none beside Me (Isaiah 45:6).

In the same:

From the going down of the sun shall they fear the name of Jehovah, and His glory from the rising of the sun (Isaiah 59:19).

I shall raise up one that shall come from the north, and from the rising of the sun one who shall call upon My name (Isaiah 41:25).

"From the rising of the sun unto its going down" signifies all, from the first to the last, who are in the good of love to the Lord, because all in heaven dwell according to quarters. Those who are in the good of love to the Lord dwell from the east to the west; those who dwell in the east are those who are in a clear good of love, and those who dwell in the west are those who are in an obscure good of love. This is why "from the rising of the sun unto its going down" signifies all, from the first to the last, who are in the good of love. The words in Isaiah, "I will raise up one that will come from the north and from the rising of the sun" signify those who are outside of the church, and those who are inside of it; for "the north" signifies the obscurity of truth, thus those who are outside of the church, because they are in obscurity in regard to truths from not having the Word, and thence not knowing anything about the Lord; and "the rising of the sun" signifies those who are within the church, because they have the Word, in which the Lord is always present, and so in His rising. (That "the east" or "the rising of the sun," and "the west" or "the setting of the sun," mean the good of love in clearness and the good of love in obscurity, see in the work on Heaven and Hell 141, 148-150; and that "the north" means truth in obscurity, in the same chapter, n 148-150; for the Four Quarters in the Spiritual World are there treated of.)

Again, "the setting of the sun" signifies the state of the church when it is in ignorance, which is its first state; and "the rising of the sun" signifies its state when it is in light. "The setting of the sun" also signifies the state of the church when it is in evils and falsities therefrom; and "the rising of the sun" when it is in goods and in truths therefrom.

[29] The first state of the church, when it is still in ignorance, is signified by the commencement of the passover in the evening when the sun was set, according to these words of Moses:

Thou shalt sacrifice the passover at even, when the sun shall have set in the stated time of thy going forth out of Egypt (Deuteronomy 16:6).

For "the feast of the passover" signified the celebration of the Lord on account of deliverance from damnation, which is effected by regeneration; and in the highest sense a remembrance of the glorification of the Lord's Human, because deliverance is from that (See Arcana Coelestia 7093, 7867, 9286-9292, 10655). And because the first state of regeneration is a state of ignorance, the beginning of that feast was "at even, when the sun had set." Again, that state is signified by "the going forth of the sons of Israel out of Egypt," for in Egypt they were in a servile state, and thus in a state of ignorance; therefore it is said, "in the stated time of the going forth out of Egypt."

[30] The last state of the church, when the church is in falsities and evils, for this state is its last, is signified by "the setting of the sun" in Moses:

When the sun was about setting, a deep sleep fell upon Abram; and lo, a horror and great darkness fell upon him. At length, when the sun had set, and it had become dark, behold, a furnace of smoke, and a torch of fire that passed through between these pieces (Genesis 15:12, 17).

These things are said of the posterity of Abram from Jacob, that is, of the Israelitish and Jewish nation; and "when the sun was about setting," and "at length, when the sun had set," signify the last state of the church in that nation, that they were in mere falsities and evils; "great darkness" and "a furnace of smoke," signify falsities from evil; and "a torch of fire" signifies the dire love of self, from which came their evils and falsities.

[31] As most things in the Word have also a contrary sense, so have "sun" and "moon" and in that sense "sun" signifies the love of self, and "moon," the falsities therefrom. "Sun and moon" have this signification because those who are in natural thought only, and not in spiritual thought, do not think beyond nature; therefore when they see that from these two luminaries, or from their light and heat, all things arise and, as it were, live upon the earth, they suppose that these luminaries rule the universe; above this they do not raise their thoughts. This all do who are in the love of self and in the evils and falsities therefrom, for such are merely natural and sensual men, and the merely natural and sensual man does not think beyond nature, for what he does not see and touch he believes to be nothing.

With the ancients, all things of the church consisted of the representatives of spiritual things in natural; with them therefore, "the sun" signified the Lord in relation to Divine good, and "the moon" the Lord in relation to Divine truth, consequently in worship they turned their faces to the rising of the sun; and those among them who were in the love of self, and were therefore merely natural and sensual, began to worship as their highest gods the sun and the moon that they saw with their eyes; but because those alone did this, or persuaded others to do it, who were in the love of self and in the evils and falsities therefrom, therefore "the sun" signifies the love of self, and "the moon" the falsity therefrom. This becomes still more evident in the case of spirits in the other life who in the world had been such; these turn the face away from the Lord, and turn it towards something there that is dark and in thick darkness, which is in the place of the sun and moon of the world, over against the sun and moon of the angelic heaven (on which more may be seen in the work on Heaven and Hell 122, 123). By persons like this the worship of the sun and moon was instituted in ancient times, when all Divine worship was representative; but at this day, when representatives have ceased, the worship of the sun and moon does not exist in the Christian world, but in its place the worship of self, which exists with those in whom the love of ruling predominates. This makes clear the signification of "sun and moon" in the contrary sense.

[32] That in ancient times the sun and moon were worshiped is evident from the fact that the Gentiles dedicated shrines to them, which are spoken of in many histories. That the Egyptians as well as the Jews and Israelites worshiped the sun and moon is evident from the Word. That the Egyptians did, see in Jeremiah:

The King of Babylon shall come, and shall smite the land of Egypt, and shall break in pieces the pillars of the house of the sun in the land of Egypt (Jeremiah 43:11, 13).

That the Jews and Israelites did, see in Ezekiel:

I beheld their faces towards the east; and the same bowed themselves towards the rising of the sun (Ezekiel 8:16).

This treats of the abominations of Jerusalem. In the second book of Kings:

Josiah ³ the King put down the idolatrous priests, them that burned incense unto Baal, to the sun, to the moon, and to the stars, and to all of the hosts of the heavens. He furthermore took away the horses that the kings of Judah had set up to the sun at the entering in of the house of Jehovah, and burned the chariots of the sun with fire (2 Kings 23:5, 11).

In Jeremiah:

They shall bring out the bones of the kings of Judah, the bones of his princes, and the bones of his priests, and the bones of his prophets, and the bones of the inhabitants of Jerusalem; and they shall spread them to the sun and the moon and all the host of the heavens, which they have loved, and which they have served (Jeremiah 8:1-2);

and also Jeremiah 44:17-19, 25; Deuteronomy 4:19; 17:3, 5.

[33] Because "Moab" in the Word signifies those who are in a life of falsity from the love of self, and their worship signifies the worship of self, therefore when the Israelitish people drew near to the worship of the Moabitish people, it was commanded that the chiefs of the people should be hung up before the sun; respecting which it is thus written in Moses:

The daughters of Moab called the people unto the sacrifices of their gods; and the people did eat, and bowed down to their gods. Especially did Israel join himself unto Baalpeor; therefore Jehovah said unto Moses, Take all the chiefs of the people, and hang them up before the sun (Numbers 25:1-4).

"Moab" signifies those who are in a life of falsity from the love of self, and who consequently adulterate the goods of the church (See Arcana Coelestia 2468, 8315).

[34] From this it is also clear that the sun of the world signifies the love of self. Because the love of self lets man down into what is his own [proprium] and holds him there, for it looks continually to self, and man's own is nothing but evil, and from evil comes every falsity, therefore "the heat of the sun" signifies adulterated truth, which in its essence is the falsity of evil. This is signified by "the heat of the sun" in the following passages. In Revelation:

The fourth angel poured out his bowl upon the sun; and it was given unto him to scorch men with fire (Revelation 16:8).

And elsewhere:

They shall hunger no more, neither shall the sun fall on them, nor any heat (Revelation 7:16).

In David:

The sun shall not smite thee by day, nor the moon by night. Jehovah shall keep thee from all evil, He shall keep thy soul (Psalms 121:6, 7).

The "sun" here means the love of self, and the "moon" the falsity therefrom; because from that love is all evil, and from evil all falsity, therefore it is said, "Jehovah shall keep thee from all evil, and He shall keep thy soul," "soul" signifying the life of truth.

[35] In Matthew:

Other seeds fell upon the rocky places, where they had not much earth; and when the sun was risen they were scorched, and because they had no root they withered away (Matthew 13:5-6; Mark 4:5-6).

"Seeds" signify the truths from the Word, that is, the truths man receives from the Lord, for it is afterwards said, that it is "the Son of man that soweth." "Rocky places" signify a historical faith, which is another's faith in oneself, which is believing a thing to be true, not because one sees it in himself, but because another in whom he has confidence has said it. "Earth" signifies spiritual good, because this receives truths as soil does seeds; "the sun's rising" signifies the love of self; and "to be scorched" and "to wither away" signify to be adulterated and to perish. This makes clear what is signified by these words of the Lord in series, namely, that the truths that are implanted from infancy from the Word or from preaching, when man begins to think from himself, are adulterated and perish by lusts from the love of self. All things in the Word are, indeed, truths, but they are adulterated by the ideas of thought concerning them, and by the way they are applied, consequently with such persons truths are not truths except in respect to the mere utterance of them. This is so because all the life of truth is from spiritual good, and spiritual good has its seat in the higher or interior mind, which is called the spiritual mind. This mind cannot be opened with those who are in the love of self, for in everything they look to self. If they lift their eyes to heaven, still the thought of their spirit is held in the consideration of self; consequently from the fire of its own glory it incites the external and corporeal sensual things which have been taught from childhood, to the imitation of such affections as belong to the spiritual man.

[36] It is written in Jonah that "the gourd that came up over him withered, and that the sun beat upon his head, so that he fell sick." As this cannot be understood without explanation by the internal sense, it shall be explained in a few words. It is thus told in Jonah:

Jehovah prepared a gourd that came up over Jonah, that it might be a shadow over his head to deliver him from his evil, and Jonah was glad over the gourd. And God prepared a worm, when the dawn came up the following day, and it smote the gourd that it dried up. And it came to pass when the sun arose that God prepared a scorching east wind; and the sun smote upon the head of Jonah, and he fell sick so that he asked that his soul might die. Then God said to Jonah, is it well for thee to be angry over the gourd? He said, It is well for me to be angry, even unto death. Jehovah said, Thou wouldest spare the gourd, for which thou hast not labored, nor didst thou make it grow up, because thou didst become the son of the night ⁴ and the son of night perisheth; shall not I spare Nineveh, the great city, in which are more than twelve myriads ⁵ of men? (Jonah 4:6-11).

This is a description of the genius of the Jewish nation, that they are in the love of self and in falsities therefrom. Jonah was of that nation, and therefore also was sent to Nineveh; for the Jewish nation had the Word, and was therefore able to teach those who were outside of the church and who are called Gentiles; these are signified by "Nineveh." Because the Jewish nation was, above others, in the love of self and in the falsities from that love, they did not wish well to any but themselves, thus not to the Gentiles, but these they hated. Because that nation was such, and Jonah represented it, he was very angry that Jehovah should spare Nineveh, for it is said:

Jonah was ill with a great illness, so that he was angry, and from the illness of anger he said, Take, O Jehovah, my soul from me, for my death is better than my life (Jonah 4:1, 3).

This evil in that nation is signified by the gourd which the worm smote so that it dried up. "The sun that smote upon the head of Jonah" signifies the love of self which was in that nation; and "the scorching east wind" the falsity therefrom; and "the worm that smote the gourd" signifies the destruction of this evil and the falsity thence. That this is the signification of "the gourd" is evident from its being said in this description that Jonah at first "was glad over the gourd," and after the gourd had been smitten by the worm and had dried up that "he was angry over it, even unto death," and also from its being said that "he had pity over the gourd." That the Jewish nation, because it was in such a love and in such falsity therefrom was liable to damnation is meant by these words to Jonah, "thou didst not cause it to grow up, because thou didst become a son of night, ⁶ and a son of night perisheth." (That such was the Jewish nation, see The Doctrine of the New Jerusalem 248.)

[37] The love of self is signified here and in the preceding passages, because "the sun" in the genuine spiritual sense signifies love to the Lord, and the love of self is the opposite of this love.

Moreover, the Lord's Divine love, which is present with everyone, is turned into the love of self with the evil; for everything that flows in is changed in the recipient subject into what agrees with its own nature; as the pure heat of the sun is turned into an offensive smell in subjects of such a nature, and the pure light of the sun into hideous colors in objects of such reception; this is why "the sun that smote upon the head of Jonah" signifies the love of self that is in him; likewise "the sun that was risen" by which the seeds were scorched upon the rocky places, mentioned in Matthew.

[38] In Revelation:

The city New Jerusalem hath no need of the sun and moon to shine in it, for the glory of God doth lighten it, and the Lamb is the lamp thereof (Revelation 21:23; 22:5).

"The sun" here, of which the city New Jerusalem shall have no need, signifies natural love, which, viewed in itself is the love of self and the world; and "the moon" signifies natural light, for natural light, viewed in itself is from natural love, and the quality of the light is according to the quality of the love; while spiritual love and spiritual light are signified by "the glory of God shall lighten it, and the Lamb is the lamp thereof."

[39] That such is the sense of these words is very evident from the following from Isaiah:

The sun shall be no more a light to thee by day, and for brightness the moon shall not give light unto thee; but Jehovah shall be unto thee for a light of eternity, and thy God for thine adornment. Thy sun shall no more go down, and thy moon shall not withdraw; for Jehovah shall be unto thee for a light of eternity, and the days of thy mourning shall be fulfilled (Isaiah 60:19-20).

In the first part of this passage "the sun and moon" have the same meaning as above in Revelation, namely, "the sun" signifies merely natural love, and "the moon" natural light therefrom; but in the latter part of the passage "the sun and moon" mean the sun and moon of the angelic heaven, and that sun signifies the Lord's Divine love, and the moon Divine truth, as was explained above. For it is first said, "the sun shall be no more a light to thee by day, and for brightness the moon shall not give light unto thee;" and afterwards it is said, "thy sun shall no more go down, and thy moon shall not withdraw." From all this it is now evident what "sun and moon" signify in both senses.

അടിക്കുറിപ്പുകൾ: